Khoác lên mình một tấm áo mới trong một diện mạo hoàn toàn đổi thay, sự khởi sắc của quê hương Ý Yên hôm nay có được chính là thành tựu mà Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân huyện Ý Yên đã đạt được trong quá trình xây dựng NTM, NTM nâng cao, kiểu mẫu. Với phương châm “Xây dựng NTM chỉ có điểm khởi đầu mà không có điểm kết thúc”, cùng sự đoàn kết, nỗ lực, quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp Nhân dân, huyện Ý Yên đã huy động mọi nguồn lực, từng bước nâng cấp cơ sở hạ tầng, giao thông nông thôn, giao thông thủy lợi nội đồng, cải tạo cảnh quan, bảo vệ môi trường, thúc đẩy các tiềm năng thế mạnh phát triển kinh tế, nâng cao đời sống cho Nhân dân, đảm bảo cho người dân được hưởng thụ những thành quả do chính mình chung tay, góp sức xây dựng quê hương. Năm 2023, huyện nhà có thêm niềm vui khi 3 xã Yên Cường, Yên Lương và Yên Khánh được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu năm 2022. Đây là động lực để các cấp ủy Đảng, Chính quyền và Nhân dân các xã, thị trấn trong huyện tiếp tục phấn đấu để đạt được những thành quả mới trong Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM ở những giai đoạn tiếp theo.

Với mục tiêu xây dựng NTM là nền tảng, tái cơ cấu lại ngành nông nghiệp là căn bản, lấy Nhân dân là chủ thể, huyện Ý Yên xác định phát triển ngành nông nghiệp là trụ đỡ của nền kinh tế trong phát triển kinh tế - xã hội. Trên cơ sở đó, Huyện ủy, UBND huyện đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương khóa X về Nông nghiệp, Nông dân, Nông thôn trong đó tạo mọi điều kiện về cơ chế, chính sách, thu hút đầu tư từ các Công ty, doanh nghiệp vào sản xuất nhằm khuyến khích các Hợp tác xã, Tổ hợp tác xây dựng các chuỗi liên kết, hình thành các vùng sản xuất tập trung với mục tiêu nâng cao cả về năng suất và chất lượng, giá trị cho các sản phẩm nông nghiệp. Hàng năm, toàn huyện duy trì canh tác hơn 14.000 ha lúa và cây màu mỗi vụ. Chỉ tính riêng vụ Xuân năm 2023, giá trị sản lượng lúa của toàn huyện ước đạt hơn 680,4 tỷ đồng. Diện tích trồng cây màu là 1.816 ha, trong đó, diện tích lạc xuân là 1.478 ha, giá trị sản lượng ước đạt hơn 161 tỷ đồng. Nhiều năm trở lại đây, các xã, thị trấn trong huyện đã tích cực chuyển dịch cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi. Do đó, các diện tích trồng các loại cây có chất lượng cao được người dân chú trọng thay thế dần cho các giống truyền thống có giá trị thấp. Hiện nay, giống lúa Bắc thơm số 7 được trồng phổ biến và một số giống đặc sản như ST24, ST25 được nhiều địa phương trong huyện liên kết với Công ty TNHH Toản Xuân hình thành các vùng sản xuất lúa gạo sạch tạo mối liên kết sản xuất, tiêu thụ ổn định. Ngoài ra, được sự hướng dẫn của ngành Nông nghiệp huyện, nông dân các địa phương còn tích cực tham gia xây dựng các vùng sản xuất chuyên canh tập trung với 13 mô hình “Cánh đồng lớn” có tổng diện tích 382 ha, trong đó có 331 ha được bao tiêu sản phẩm. Hình thành 18 mô hình mới trong liên kết tổ chức sản xuất, tiêu thụ nông sản hàng hóa theo chuỗi giá trị.

 Là địa phương đầu tiên trong toàn tỉnh về đích NTM kiểu mẫu với lĩnh vực nổi trội là sản xuất, thành công mà xã Yên Cường có được là nhờ thực hiện hiệu quả đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, coi đây là một trong những ngành sản xuất mũi nhọn, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân. Phát huy tiềm năng, thế mạnh của vùng đất trồng màu, thông qua các mô hình có tính liên kết, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, xã đã nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp bằng cách nâng cao chất lượng nông sản theo hướng sản xuất an toàn. Hiện nay, HTX Nam Cường – Yên Cường duy trì và phát triển mô hình 5 ha trồng các loại rau, củ, quả theo tiêu chuẩn VietGap, trở thành đầu mối cung cấp nông sản sạch cho các chuỗi siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch trong và ngoài tỉnh. Ngoài ra, HTX còn liên kết chuyển giao KHKT cho các hộ lân cận để mở rộng diện tích, tăng cường nguồn cung ổn định ra thị trường. Đặc biệt, trong chương trình xây dựng “Mỗi xã một sản phẩm OCOP”, Yên Cường đã có 10 sản phẩm rau, củ, quả sạch các loại được chứng nhận đạt tiêu chuẩn 3 sao gồm: Dưa chuột, rau muống, đậu bắp, khoai tây, cải ngồng, cải bó xôi, su hào, bắp cải… Song song với đó, HTX SXKD DVNN Bắc Cường còn tự sản xuất phân bón hữu cơ phục vụ cho sản xuất nông nghiệp sạch trên địa bàn. Có thể thấy, sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ, an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng đang được xem là hướng phát triển bền vững cho ngành trồng trọt không chỉ ở Yên Cường mà còn được nhiều địa phương khác trong huyện hướng tới. Trong đó có thể kể đến mô hình trồng rau sạch theo công nghệ Nhật Bản trong nhà lưới của xã Yên Dương; mô hình trồng rau sạch của HTX SXKD DVNN đa ngành nghề Yên Mỹ…

Ngoài phát triển các vùng đất chuyên màu, một số hộ đã khai thác tiềm năng canh tác để chuyển đổi từ đất cấy lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây ăn quả lâu năm, xây dựng các mô hình VAC tổng hợp, lúa - cá cho giá trị kinh tế cao. Điển hình như mô hình của gia đình ông Trần Văn Oánh ở thôn An Trung, xã Yên Đồng chuyển đổi từ đất trồng lúa sang trồng các loại Bưởi đặc sản vùng miền, kết hợp với một số loại cây cảnh, cây ăn quả khác có giá trị cao. Hiện nay, gia đình ông Oánh đã có gần 300 gốc Bưởi đặc sản gồm Bưởi Diễn, Bưởi Đoan Hùng, Bưởi Da Xanh và hàng trăm cây mít, na, xoài các loại. Nguồn thu từ các loại cây ăn quả đã mang lại cho gia đình ông số lãi gần 100 triệu/ năm.

Hiệu quả của các mô hình chuyển đổi trong sản xuất nông nghiệp đã phát huy được tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương, tạo ra các sản phẩm nông nghiệp có tính đặc trưng, gây dựng được thương hiệu cho các mặt hàng nông sản, góp phần tích cực vào chương trình “Mỗi xã một sản phẩm OCOP” góp phần thúc đẩy quá trình xây dựng Nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu. Tính đến nay huyện Ý Yên đã có 30 sản phẩm được công nhận đạt sản phẩm OCOP, trong đó có 27 sản phẩm đạt hạng 3 sao, 3 sản phẩm 4 sao. Nhiều sản phẩm được sản xuất trên dây truyền công nghệ hiện đại có giá trị kinh tế lớn.

Cùng với trồng trọt, sản xuất chăn nuôi cũng được phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, chăn nuôi bảo đảm an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh, chăn nuôi theo hướng VietGAP để bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Toàn huyện hiện có 7 cơ sở chăn nuôi được chứng nhận VietGAP, 02 cơ sở chăn nuôi được cấp giấy chứng nhận an toàn dịch bệnh. Về nuôi trồng thủy sản, huyện Ý Yên đã hình thành các vùng nuôi trồng tập trung, duy trì diện tích hơn 1.171 ha. Chăn nuôi thủy sản phát triển ổn định, các hộ đã tận dụng và cải tạo ao hồ, phát triển mô hình lúa – cá, chăn nuôi các loại thủy sản truyền thống như cá, cua, ốc nhồi… mang lại giá trị kinh tế cao. Một số hộ chăn nuôi thủy sản ở xã Yên Phúc đã tận dụng lợi thế ven sông Đào, phát triển kinh tế hiệu quả từ mô hình nuôi cá lồng bè, mỗi năm cho thu nhập hàng trăm triệu đồng. Năm 2023, giá trị trên 1 ha diện tích nuôi trông thủy sản đạt 277,67 triệu đồng (tăng 6% so với cùng kỳ).

Cây cối tốt tươi, ruộng vườn trù phú, mùa màng bội thu chính là hoa thơm, trái ngọt từ bàn tay chăm chỉ, cần cù của người nông dân. Trở thành chủ thể trong phát triển kinh tế, xây dựng Nông thôn mới, nông dân thời đại công nghệ số không chỉ cần mẫn với ruộng đồng mà còn ham học hỏi, tìm tòi, phát huy sức sáng tạo để nâng tầm nông sản, có thêm nhiều cơ hội để tạo ra những sản phẩm đặc trưng vùng miền, có thương hiệu và chỗ đứng vững chắc, đủ sức cạnh tranh trên thị trường. Cũng chính nhờ tái cơ cấu ngành nông nghiệp mà nông dân Ý Yên ngày thêm năng động, thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp, sản xuất gắn với tiêu thụ, phát triển bán hàng trên nền tảng số nhằm mở rộng thị trường tiêu thụ, tạo uy tín đến người tiêu dùng.

Xuân về trong sắc thắm của muôn hoa đua nở. Mùa Xuân như đang tô điểm thêm cho thành những thành tích mà ngành nông nghiệp huyện Ý Yên đạt được trong năm 2023, đặc biệt là những dấu ấn bước đầu trong thực hiện hiệu quả đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Trong không khí rộn rã đón chào năm mới sang, trên những vùng đất màu mỡ, “bờ xôi ruộng mật”, máy móc lại theo người nông dân ra đồng chờ đón những mùa vàng bội thu…

( T/h: Trần Thúy - Trung tâm VHTT&TT huyện Ý ) bài đăng trên trang TTĐT  huyện Ý Yên